در سایه ظلم طالبان، نغمه هنر خاموش شد
طالبان، گروهی که نامشان با وحشت و سرکوب گره خورده، بار دیگر تاریکی را بر افغانستان سایه افکند. در میان قربانیان طالبان ، جامعه هنرمندان این کشور نیز جایگاهی ویژه دارد.
هنرمندانی که زمانی با خلاقیت و نوآوری خود، روح زندگی را در کالبد افغانستان می دمیدند، اکنون در هراس از سرکوب و آزار و اذیت طالبان، مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شده اند.
پرتغال، کشوری در جنوب غربی اروپا، به مثابه پناهگاهی امن، آغوش خود را به روی این هنرمندان گشوده است. در این سرزمین، هنرمندان افغان فرصتی دوباره یافته اند تا صدای خود را به گوش جهانیان برسانند و نور امید را در دل تاریکی روشن نگه دارند.
در این مقاله، سفری به دنیای هنرمندانی خواهیم داشت که از چنگال طالبان گریخته و در پرتغال پناهندگی یافته اند. داستان هایی از سختی ها و امیدها در زیر سلطه طالبان ، از تلاش برای حفظ هویت و ادامه خلق آثار هنری، و از تأثیر این هنرمندان بر جامعه پرتغال را خواهیم شنید.
هدف از نگارش این مقاله، نه تنها روایت سرگذشت این هنرمندان، بلکه طرح پرسش هایی اساسی در مورد حقوق بشر، آزادی بیان و نقش هنر در مقابله با ظلم و ستم مخصوصا در افغانستان و طالبان است.
با ما همراه باشید تا دریچه ای به سوی دنیای این هنرمندان پناهنده بگشاییم و پیام امید و مقاومت آن ها را به گوش جهانیان برسانیم.
داستان هنرمندان افغان در پرتغال
۱. فاطمه، نقاش:
فاطمه، نقاش زنی از شهر کابل، زمانی با نقاشی های رنگارنگ خود از زندگی روزمره مردم افغانستان، شور و نشاط را به خیابان ها می آورد. اما با روی کار آمدن طالبان، تاریکی طالبان بر زندگی او نیز سایه افکند. نقاشی های او که زمانی سرشار از زندگی بودند، به تصاویری غم انگیز و پر از درد تبدیل شدند.
طالبان، نقاشی را جرم می دانستند و فاطمه بارها مورد تهدید و آزار و اذیت طالبان قرار گرفت. سرانجام، او چاره ای جز فرار از افغانستان و طالبان ندید.
مسیر پناهندگی فاطمه دشوار و پرخطر بود، اما او با شجاعت تمام از آن سختی ها و طالبان عبور کرد. سرانجام، او به پرتغال رسید و در این کشور پناهندگی یافت.
در پرتغال، فاطمه فرصتی دوباره برای خلق آثار هنری خود پیدا کرد. او در آپارتمان کوچکی که به او داده شده بود، نقاشی می کرد و داستان های سرزمین مادری خود را بر روی بوم نقاشی زنده می کرد.
نقاشی های فاطمه در پرتغال با استقبال زیادی رو به رو شد. مردم این کشور، با دیدن آثار او، با درد و رنج مردم افغانستان و سختی های زیر سلطه طالبان بودن، آشنا می شدند و با آن ها همدردی می کردند.
فاطمه با برگزاری نمایشگاه های متعدد، صدای خود را به گوش جهانیان رساند و به نمادی از مقاومت هنرمندان افغان در برابر ظلم و ستم تبدیل شد.
۲. احمد، نوازنده:
احمد، نوازنده جوانی از ولایت هرات، با نواختن نی، نغمه های دلنشینی را در دل و جان مردم افغانستان می نواخت. اما طالبان، موسیقی را نیز حرام می دانستند و احمد بارها از سوی طالبان مورد سرکوب قرار گرفت.
سرانجام، احمد نیز مجبور به ترک افغانستان شد. او با گذر از سختی ها و خطرات فراوان، به پرتغال رسید و در این کشور پناهندگی یافت.
در پرتغال، احمد فرصتی دوباره برای نواختن موسیقی خود پیدا کرد. او در گروه های موسیقی محلی عضو شد و با هنرمندان پرتغالی به همکاری پرداخت.
موسیقی احمد، پلی بین فرهنگ افغانستان و پرتغال ایجاد کرد. مردم پرتغال با شنیدن نغمه های او، با فرهنگ و هنر افغانستان آشنا می شدند و به آن احترام می گذاشتند.
احمد با برگزاری کنسرت های متعدد، صدای موسیقی افغانستان را به گوش جهانیان رساند و به نمادی از هویت فرهنگی این کشور تبدیل شد.
۳. لیلا، شاعر:
لیلا، شاعری از شهر مزارشریف، با سروده های خود، از عشق، امید و آزادی می نوشت. اما طالبان، شعر را نیز ابزاری برای تبلیغ افکار خود می دانستند و لیلا را به دلیل سروده هایش مورد آزار و اذیت قرار دادند.
لیلا چاره ای جز فرار از افغانستان ندید. او با گذر از خطرات فراوان، به پرتغال رسید و در این کشور پناهندگی یافت.
در پرتغال، لیلا فرصتی دوباره برای سرودن شعر خود پیدا کرد. او در انجمن های ادبی شرکت می کرد و با شاعران پرتغالی به تبادل نظر می پرداخت.
شعر لیلا، بازتابی از درد و رنج مردم افغانستان بود، اما در عین حال، پیامی از امید و مقاومت را نیز به همراه داشت.
اشعار لیلا در پرتغال با استقبال زیادی رو به رو شد. مردم این کشور، با خواندن اشعار او، با درد و رنج مردم افغانستان آشنا می شدند و با آن ها همدردی می کردند.
لیلا با انتشار مجموعه های شعر خود، صدای شاعران افغانستان را به گوش جهانیان رساند و به نمادی از آزادی بیان در این کشور تبدیل شد.
این ها تنها چند نمونه از داستان های بی شمار هنرمندان افغان هستند که از چنگال طالبان گریخته و در پرتغال پناهندگی یافته اند. هر یک از این هنرمندان، داستانی منحصر به فرد برای روایت دارند و هر کدام به نحوی در تلاشند تا هویت خود را حفظ کرده و به خلق آثار هنری خود ادامه دهند.
چالش ها و سختی های هنرمندان افغان در پرتغال
فرار از افغانستان و شروع زندگی جدید در پرتغال برای هنرمندان افغان، مملو از چالش ها و سختی های متعددی بوده است. در این بخش به برخی از این چالش ها اشاره می کنیم:
۱. خطرات سفر: مسیر پناهندگی به پرتغال، سفری دشوار و پرخطر بود. هنرمندان افغان برای رسیدن به پرتغال، مجبور بودند از مسیرهای غیرقانونی عبور کنند و خطرات زیادی را پشت سر بگذارند. بسیاری از آن ها در این مسیر با قاچاقچیان انسان، آدم ربایان و خطرات طبیعی مانند طوفان و سیل رو به رو شدند.
۲. مشکلات مربوط به پناهندگی: پس از رسیدن به پرتغال، هنرمندان افغان با چالش های مربوط به فرآیند پناهندگی رو به رو بودند. این فرآیند طولانی و پیچیده بود و نیاز به ارائه مدارک و شواهد زیادی داشت. بسیاری از هنرمندان به دلیل عدم آشنایی با زبان و قوانین پرتغال، با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه بودند.
۳. مشکلات مربوط به زندگی: پس از دریافت پناهندگی، هنرمندان افغان با چالش های مربوط به شروع زندگی جدید در پرتغال رو به رو بودند. آن ها باید زبان جدیدی را یاد می گرفتند، شغل پیدا می کردند و مکانی برای زندگی پیدا می کردند. بسیاری از آن ها به دلیل عدم آشنایی با فرهنگ و جامعه پرتغال، احساس تنهایی و انزوا می کردند.
۴. مشکلات مربوط به ادامه فعالیت هنری: ادامه فعالیت هنری در پرتغال برای هنرمندان افغان دشوار بود. آن ها باید با مخاطبان جدیدی ارتباط برقرار می کردند، آثار خود را به زبان جدیدی معرفی می کردند و در فضای هنری جدیدی جای پایی برای خود پیدا می کردند. بسیاری از آن ها به دلیل عدم دسترسی به امکانات و منابع لازم، با مشکلات زیادی در این زمینه رو به رو بودند.
۵. مشکلات مربوط به حفظ هویت: حفظ هویت فرهنگی برای هنرمندان افغان در پرتغال چالش بزرگی بود. آن ها در کشوری زندگی می کردند که فرهنگ و آداب و رسوم متفاوتی داشت و در معرض خطر فراموش کردن هویت خود قرار داشتند. بسیاری از آن ها برای حفظ هویت خود تلاش می کردند و سعی می کردند آثار هنری خود را با هویت فرهنگی خود پیوند بزنند.
با وجود تمام این چالش ها، هنرمندان افغان با شجاعت به تلاش خود برای ادامه فعالیت هنری خود در پرتغال ادامه می دهند. آن ها با خلق آثار هنری خود، صدای خود را به گوش جهانیان می رسانند و به حفظ هویت فرهنگی خود کمک می کنند.
داستان این هنرمندان، یاد آور قدرت هنر در برابر ظلم و ستم است. آن ها نشان می دهند که حتی در تاریک ترین شرایط نیز، خلاقیت و نوآوری می تواند راهی برای امید و رهایی باشد.
تلاش های هنرمندان افغان برای ادامه فعالیت هنری در پرتغال
هنرمندان افغان که به پرتغال پناهنده شده اند، با وجود تمام چالش ها و سختی ها، از تلاش برای ادامه فعالیت هنری خود دست نکشیده اند. آن ها با خلاقیت و نوآوری، راه هایی برای غلبه بر موانع و یافتن جایگاهی در فضای هنری پرتغال پیدا کرده اند.
در اینجا به برخی از تلاش های این هنرمندان اشاره می کنیم:
۱. یادگیری زبان پرتغالی: اولین قدم برای ادامه فعالیت هنری در پرتغال، یادگیری زبان این کشور بود. هنرمندان افغان با شرکت در کلاس های زبان و مطالعه کتاب های آموزشی، تلاش کردند تا به زبان پرتغالی مسلط شوند. تسلط بر زبان پرتغالی به آن ها کمک کرد تا با مخاطبان جدید ارتباط برقرار کنند، آثار خود را به زبان جدیدی معرفی کنند و در فضای هنری پرتغال مشارکت فعال داشته باشند.
۲. شرکت در نمایشگاه ها و جشنواره ها: هنرمندان افغان با شرکت در نمایشگاه ها و جشنواره های مختلف هنری در پرتغال، آثار خود را به معرض دید عموم قرار دادند. این امر به آن ها فرصتی برای معرفی خود به هنرمندان و مخاطبان پرتغالی و یافتن فرصت های جدید برای همکاری و تبادل نظر داد.
۳. برگزاری کارگاه های آموزشی: برخی از هنرمندان افغان، کارگاه های آموزشی در زمینه هنر و فرهنگ افغانستان برای هنرمندان و مردم پرتغال برگزار کردند. این کارگاه ها به معرفی هنر و فرهنگ غنی افغانستان به مردم پرتغال و ایجاد پل ارتباطی بین دو فرهنگ کمک کرد.
۴. همکاری با هنرمندان پرتغالی: هنرمندان افغان با همکاری با هنرمندان پرتغالی، پروژه های هنری مشترکی را اجرا کردند. این همکاری ها به تبادل تجربیات و ایده ها بین دو گروه از هنرمندان و خلق آثار هنری جدید و نوآورانه منجر شد.
۵. استفاده از فضای مجازی: هنرمندان افغان از فضای مجازی برای معرفی آثار خود به مخاطبان سراسر جهان استفاده کردند. آن ها با ایجاد وب سایت و صفحات شخصی در شبکه های اجتماعی، آثار خود را به اشتراک گذاشتند و با مخاطبان خود ارتباط برقرار کردند.
۶. تاسیس انجمن های هنری: برخی از هنرمندان افغان، انجمن های هنری را برای حمایت از هنرمندان پناهنده و ترویج هنر و فرهنگ افغانستان در پرتغال تاسیس کردند. این انجمن ها به هنرمندان پناهنده کمک می کنند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و از یکدیگر حمایت کنند.
تلاش های هنرمندان افغان برای ادامه فعالیت هنری خود در پرتغال، الهام بخش و تحسین برانگیز است. آن ها با خلاقیت راه هایی برای غلبه بر موانع و یافتن جایگاهی در فضای هنری پرتغال پیدا کرده اند. آثار آن ها نه تنها به غنای فرهنگ پرتغال می افزاید، بلکه پیامی از امید و مقاومت را نیز به گوش جهانیان می رساند.
حمایت های دولت پرتغال از هنرمندان پناهنده افغان
دولت پرتغال در سال های اخیر گام های مهمی برای حمایت از هنرمندان پناهنده افغان برداشته است. این حمایت ها شامل موارد زیر می شود:
پناهندگی: پرتغال به هنرمندان افغان که از طالبان یا سایر خطرات در افغانستان فرار می کنند، پناهندگی اعطا می کند. این به آن ها اجازه می دهد تا در پرتغال به طور قانونی زندگی و کار کنند و به خدمات اساسی مانند مسکن، مراقبت های بهداشتی و آموزش دسترسی داشته باشند.
حمایت مالی: دولت پرتغال به هنرمندان پناهنده افغان کمک های مالی ارائه می دهد تا به آن ها در امر اسکان، یافتن شغل و ادامه فعالیت هنری شان کمک کند. این کمک ها می تواند شامل کمک هزینه زندگی، کمک هزینه مسکن و کمک هزینه برای خرید تجهیزات هنری باشد.
فرصت های فرهنگی: پرتغال فرصت های مختلفی را برای هنرمندان پناهنده افغان فراهم می کند تا آثار خود را به نمایش بگذارند و با جامعه پرتغالی ارتباط برقرار کنند. این فرصت ها می تواند شامل نمایشگاه ها، اجراها، کارگاه های آموزشی و برنامه های تبادل فرهنگی باشد.
حمایت های اجتماعی: دولت پرتغال به هنرمندان پناهنده افغان در دسترسی به خدمات اجتماعی مانند مشاوره، آموزش زبان و کمک به یافتن شغل کمک می کند. این خدمات می تواند به آن ها در سازگاری با زندگی در پرتغال و غلبه بر چالش های پناهندگی کمک کند.
حمایت های مردمی: مردم پرتغال نیز از هنرمندان پناهنده افغان استقبال گرمی کرده اند. سازمان های غیردولتی متعددی در پرتغال وجود دارند که به هنرمندان پناهنده در یافتن مسکن، شغل و آموزش کمک می کنند. مردم پرتغال همچنین از طریق شرکت در رویدادهای هنری و اهدای کمک به سازمان های حامی هنرمندان پناهنده، از آن ها حمایت می کنند.
حمایت های دولت پرتغال و مردم این کشور از هنرمندان پناهنده افغان به آن ها کمک می کند تا در امنیت زندگی کنند، به فعالیت هنری خود ادامه دهند و به جامعه جدید خود عادت کنند. این حمایت ها نمونه ای از تعهد پرتغال به حقوق بشر و ترویج تنوع فرهنگی است.
تأثیر حضور هنرمندان افغان بر جامعه هنری پرتغال
حضور هنرمندان افغان در پرتغال تأثیر مثبت و قابل توجهی بر جامعه هنری این کشور داشته است. این هنرمندان با به ارمغان آوردن تجربیات، دیدگاه ها و سبک های هنری منحصر به فرد خود، به غنی سازی و تنوع بخشیدن به فضای هنری پرتغال کمک کرده اند.
تاثیرات کلیدی عبارتند از:
- معرفی هنر و فرهنگ افغانستان: هنرمندان افغان آثار خود را در نمایشگاه ها، اجراها و جشنواره های مختلف در سراسر پرتغال به نمایش می گذارند. این امر به مردم پرتغال فرصتی برای آشنایی با هنر و فرهنگ غنی افغانستان می دهد و به افزایش درک و قدردانی از این کشور کمک می کند.
- ایجاد گفتگو و تبادل فرهنگی: هنر می تواند به عنوان پلی برای ارتباط بین مردم از فرهنگ های مختلف عمل کند. هنرمندان افغان با تعامل با هنرمندان پرتغالی و مردم محلی، به ایجاد گفتگو و تبادل فرهنگی بین دو کشور کمک می کنند.
- نوآوری و الهام: هنرمندان افغان با رویکردهای خلاقانه و بدیع خود به هنر، هنرمندان پرتغالی را الهام بخشیده و به آن ها انگیزه می دهند تا شیوه های جدیدی برای بیان خود را جست و جو کنند.
- تقویت جامعه: هنرمندان افغان نقش مهمی در تقویت جامعه پناهندگان افغان در پرتغال ایفا می کنند. آن ها از طریق هنر خود به حفظ هویت و میراث فرهنگی خود کمک می کنند و به ایجاد فضایی حمایتی برای سایر پناهندگان می پردازند.
در اینجا چند نمونه از تأثیر هنرمندان افغان بر جامعه هنری پرتغال آورده شده است:
- نقاش: رویا خاتمی، نقاش افغان، به خاطر نقاشی های پر جنب و جوش و رنگارنگ خود از زندگی روزمره در افغانستان شناخته شده است. آثار او در نمایشگاه های متعددی در پرتغال به نمایش گذاشته شده است و به افزایش آگاهی از وضعیت پناهندگان افغان کمک کرده است.
- موسیقیدان: همایون عسگری، نوازنده نی، موسیقی سنتی افغانستان را با موسیقی جاز و الکترونیک ترکیب می کند. او با هنرمندان پرتغالی متعددی همکاری کرده است و به معرفی موسیقی افغانستان به مخاطبان جدید در پرتغال کمک کرده است.
- فیلمساز: صبا سادات، فیلمساز، فیلم های مستندی در مورد تجربیات پناهندگان افغان در پرتغال ساخته است. فیلم های او به افزایش درک چالش ها و فرصت هایی که پناهندگان با آن ها رو به رو هستند کمک کرده است.
حضور هنرمندان افغان در پرتغال یادآور قدرت هنر در جهت ایجاد پل بین فرهنگ ها، ترویج درک متقابل و غنی سازی جوامع است.. حمایت و تشویق هنرمندان افغان برای ادامه خلق آثار هنری و به اشتراک گذاشتن تجربیات خود با جامعه پرتغال، ضروری است.
تاریخ آخرین آپدیت: ۴ام مرداد ۱۴۰۳